Güc ve onur üzerine

Alman anayasasinda onurun dokunulmaz oldugu yazilidir. Onurlu yasamak her insanin gerceklestirmek istedigi ama her zaman istedigi gibi gerceklestiremedigi olgudan bir tanesi ve en önemlisidir. Onur, icindeki potansiyeli gerceklestirme yetisi ile alakalidir. Onurlu yasamakta o potensiyelin gerceklesmesi icin tüm olanaklari seferber etmektir.

Bir cekirdegin onurundan bahsedecek olursak, o cekirdek gelisip agac olmasi icin gerekli olan tüm etkenlere sahip olmasi gerekir. Iyi besinli bir topraga, yeterli suya ve bol günese gereksinim duyar. Bu kosullar saglandiginda cekirdegin gelismesinde herhangi bir sorun olmaz.

Benzer etkenler insan gelismesinde de gecerlidir. Insan gelisimi icin güvenli bir ortam, saglikli besin kaynagi ve zengin cevrenin olmasi yeterli sayilabilir. Önceden belirlenmis olmayan insan, sartlarin uygun oldugu anda kendini deneyimleme sansi bulacaktir. Belirlenmedigi icin de ne olabilecegini kesfetmesi ile hükümlüdür o. Cevresinin etkisi ile yogrulup, etken bir rol üstlenmesi icin de kendi dili ile yorumlamasi gerekiyor.

Hazmettigi seyleri kendi diline düsürdügünde özü ile birlesme imkani bulup, icindeki potansiyeli gerceklestirme yolunda bir adim atmis olur. Diline düsürme özü itibari ile bir düsürmedir, yanilgi payi da icinde saklidir. Deneyerek neyin kendine uygun, neyin uygun olmadigini kendisi kesfedecektir. Bu kesif sorumluluk isteyen etkinliktir. Özgür iradesi ile yaptigi secimlerin kendini sekillendirmeye yarayacagi icin her secimi bilincli ve istekli yapmalidir.

Böyle bir ortamda yetisen biri kendi onurunu koruyarak olmak istedigi kisilik yönünde büyük adimlar atacaktir. O onurla yetisecektir. Kosullarin kisirlasmasi cevrenin zenginliginin azalmasi, daha da ileri gidilecek olunursa cevrenin onun gelismesini engelleyici olmasidir. Cevre onu istedigi gibi sekillendirmek isteyecektir. Özüne uymamasi durumunda cevre ona baski yapmak isteyecektir. Cevre istedigi yönde insani yetistirirken öze aykiri geldiginde güc kullanacaktir.

Güc karsisinda yapilan seyler onuru zedeler, o öz ile uyumlu degildir. Istedigi kisilik yönünde degil de istenilmis bir kisilige sahip olur. Güc ile olusan kisilik, giydirilmis kisiliktir. O kisinin üstünde büyük numarali elbise gibi durur. Kisi üzerine etkin olan güc degisik sekilde kendini gösterir. Toplu halde mahalle baskisi diye de literatüre gecen olgu kendi icinde bir kontrol mekanizmasi olusturarak da belirir. Mahalle baskisi komsularin birbirini kontrol etmesinden kaynaklanir. Güvence sunan komsular ayni zamanda hareket etme alanini da daraltir. Gücü utanc, sucluluk duygusu veya topluluktan men etme ile gerceklestirir.

Onurlu yasamak isteyen biri gerektiginde toplumdan men edilmeyi de göz önünde bulundurmayi gerekiyor. Toplu halde uzlasilmis kurallara karsi koyabilme gücüne sahip olmasi gerekir. Bu güc kendi icinden gelir. Kendi gücünün farkina varan ve ona güvenen biri onuru ile yasayabilir. Bu güc gecici isteklerden dogmaz, bu güc özünden gelen sesin kendisini göstermesidir. Bu güc kendi varliginin farkina vardiran bir güctür. O toplulukta eriyip gitmeyi saglayan güc degildir. Kendi gücünün farkina varan ve kendi potansiyalini gerceklestirmek icin harekete gecendir onurlu yasamak.