Freitag, 13. Dezember 2013

Ortanin dayanilmaz hafifligi


Orda nedir? Orta iki ektrem noktanin birbirinden esit derecede olan mesafisidir. Ortanin gercek anlami ona baska isim konuldugunda anlasiliyor. Ona sosyal alanda "normal" da denir. Herkesin kabul gördügü noktadir normal. Normalin baska bir özelligi ise az enerji barindirir ve böylelikle dengeli bir durumun göstergesidir. Az enerjik durum fizikte istenir bir durumdur. Nedeni ise enerjinin pahali olmasidir. Uc bölgelerde bulunmak icin yüksek enerji sarf edilmesi gerekiyor ki bu da sistem icin pahalidir. O halde normal uc bölgedekileri seyleri kendine ceker. Buna attraktör de denir. Attraktörler dengeyi sagladigi icin bir nevi esitlestiricidir de.

Sosyal hayatta cesitli attraktörler vardir, bunlarin icinde din, ideolojik yapilar, kültür, felsefe, gibi unsurlar attraktör rolünü görürler. Ortak yanlari icinde bulunduklari mensuplari birbirlerine benzetme egilimdedirler. Bunlar en az enerjik durumu, yani ortayi ulasilmasi gereken bir hedef olarak belirlerler. Ortanin enerjik durumu düsüktür, huzurludur ama huzurlu oldugu kadar da tek düzedir, yani can sikintisinin odak noktasidir. O nokta huzurlu oldugu kadar da güvenlidir. Bugün ne ise yarin da odur. Hic bir sürpriz barindirmaz. O oldugu gibi kalir. Ne kadar güvencenin hesabini can sikintisi ile ödeseler de mutludurlar, cünkü uc noktalarda bulunmak onlara tedirginlik verir.

Ortada yasayanlar icin hayat hesaplanabilir. Yarin ne olup bittigini anlamalari icin onlar geriye bakarlar, geride ne yapilmis ise onlar aynisini tekrarlarlar, cünkü onlar icin hersey tekerrür eder. Hayat sürekli kendini tekrarladigi icin icinde yeni birsey yoktur. Hersey bilinen seydir. Tesadüf, gelisme olmadigi icin orasi kapali bir dünya arz eder. Bir orta baska bir ortanin varligindan rahatsiz olur, tek orta kendi bulunduklari ortadir. Ortayi sarasacak herhangi bir etken attraktörler tarafindan yok edilir. Attraktörün gücünden kurtulmak bir hayli zordur.

Uc noktalar ise ortanin tam tersidir. Orasi hesaplanir bir bölge degildir. Hatta orada güvence diye birsey de yoktur. Enerjik durumu yüksek oldugu icin dengeden de mahrumdur. Orasi normal degildir. Diger taraftan ortada oldugu gibi can sikintisi orada da yoktur. Heyecanli oldugu kadar da yarini belirgin bir durum degildir orasi. Hesaplanabilir olmadigi icin de pek güvence vermez bir durumdur. Güvence yerini sürprizlere birakmistir artik. Orasi sürekli birseyler dener. O denemek icin dener. Onun icin denemek bir oyundur, zevk aldigi icin dener o. Sonuc odakli degildir. Denedigi seylerden zevk aldigi icin bazen yararli seyler de ortaya cikar, hatta dünya yeni seyleri o uc noktada gezenlere borcludur.

Onlar denek halinde normaller tarafindan hor gürülürler. Onlar normali tehdit ederler, huzursuzluk yaratirlar. En azindan normaller onlari tehdit olarak görürler, oysa yaptiklari sey sadece alisigelmislikten öte degisik seyler yapmaktir. Oyun halinde deli gözü ile bakilirlar ama oyunlari ortaligin isine yarar duruma geldigi anda aynen kahraman ilan edilirler. Her zaman o "delilerden" bir seyler cikacagini bildiklerini söylemeyi de ihmal etmezler. Ve böylece bir uc nokta sürüveni olarak baslayan bir oyunun sonucunda yeni dogan sey yine ortanin mali olur ve hersey hic degismemis gibi yine yoluna devam eder. Yine uc noktadakilere "deli" gözü ile bakilir, yine onlarin kendilerini tehdit ettikleri gerekcesi ile uc noktada yasayanlar ortaya cekilmek istenir.

Ikisinin de birbirine muhtac olduklari görülmez. Uc noktada yasayan bir cocuk ruhundadir. O belki de kendi karnini doyuramayacak durumdadir. Hayatini sürdürebilmesi icin onun ortaya ihtiyaci vardir. Yapacagi deneyler ona pahaliya mal olur. Onun o deneyleri karsilayacak bir ortama ihtiyaci vadir. Ortanin da kendi hayatina renk katabilmesi icin uc noktadakilere ihtiyaclari vardir. Hersey iyidir, yeter ki iyi oldugunu korkmadan anlayalim.

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen